Onderstaande gaat over het traditionele statisch rekken en statische flexibiliteit.
Wat verandert er door te rekken?
Eén van de belangrijkste veranderingen die optreden wanneer een spier wordt gerekt is een afname in gelijkvormigheid en spanning. Een afname in spanning betekent ook een afname in stijfheid. Je zou kunnen denken dat dat iets goeds is. Een ontspannen spier is beter, toch?
Niets als je aan het hardlopen bent. Hardlopen bouwt zwaar op wat genoemd wordt elastische opslag en teruggave van energie. Dit gebeurt door middel van meerdere mechanismes. Het belangrijkste is dat wanneer je voet de grond raakt, absorberen de elastische delen (voornamelijk pezen) van je lichaam een deel van de energie. Momenten later wordt deze energie vrijgegeven en helpt je vooruit op de baan of weg. Het is zoiets als een schok breker; de energie wordt in eerste instantie opgeslagen en enkele ogenblikken later weer vrijgegeven.
Je kunt het vergelijken met een veer. Neem de achillespees bijvoorbeeld. Op het moment van grondcontact wordt de veer ingedrukt en wordt de energie er in opgeslagen. Zodra de veer weer uit elkaar gaat wordt de energie vrijgegeven. Dat is wat er gebeurt in je achillespees onder andere.
Op dezelfde manier speelt elastische opslag en teruggave van energie een rol in andere pees structuren. Er is een rek reflex fenomeen die optreedt bij zekere delen van het lichaam, onder andere bij de heup. Wanneer de heup snel wordt gestrekt, veroorzaakt de strek reflex van de heup dat het tegenovergestelde gaat gebeuren, het schiet terug naar de oorspronkelijke stand.
Wat heeft dit te maken met rekken en flexibiliteit? Een stijvere veer zorgt, volgens de wetten van de natuurkunde, voor meer opslag en teruggave van energie.
Eenvoudig gezegd een stijvere veer betekent meer “gratis” energie, wat weer een grotere efficiency betekent. Het is niet voor niks dat lange afstand lopers de neiging hebben om stijver te worden naarmate ze meer lopen. Het lichaam is erg goed in aanpassen. Als je begint met het lopen van 160 kilometers per week dan zorgt het lichaam er voor dat dit zo gemakkelijk mogelijk gaat, het probeert zo efficiënt mogelijk te worden in het gebruik maken elastische energie.
Veel van de effecten van rekken zijn direct en tijdelijk, maar het effect op de elastische opslag mechanismen zijn zowel direct als voor de lange termijn. Rekken direct voor een loop zal de efficiency verminderen deels direct door het rekken en deels door de lange termijn toename van lenigheid. Natuurlijk is dit maar één variabele. Er zijn andere voordelen van rekken en er is een evenwicht in hoe lenig je zou moeten zijn. In het algemeen is het beste advies voor hardlopers om nooit statisch te rekken voor het lopen en alleen minimaal na wedstrijden of trainingen en zelfs dan niet om een toename van de lenigheid te bewerkstelligen.
Maar dit is niet de enige verandering die optreedt wanneer je rekt. Een ander direct effect is gezien op het niveau van motor unit recruitment. Verschillende studies hebben een terugval van in motor unit activatie tot 25% laten zien. Vanzelfsprekend kan er minder arbeid worden verricht wanneer er minder spier vezels worden gerekruteerd, wat niet een goede zaak is wanneer je een maximale prestatie wilt neerzetten. Als laatste inhibeert rekken ook de rek receptoren (GTO’s en spierspoeltjes) die een rol spelen in het strek reflex mechanisme, voornamelijk het verhinderen en vertragen van dit mechanisme doordat de rek receptor minder snel actief wordt om het rubberen band effect te initiëren.
